هر یک از گیاهان برای داشتن رشد مطلوب نیاز به شرایط خاصی نظیر شدت نور، دمای روزانه، دمای شبانه، میزان رطوبت نسبی هوا و رطوبت خاک دارند. برای تولید و پرورش گیاهان با کیفیت در تمام طول سال باید شرایط محیطی مطلوبی را فراهم کرد. کنترل عوامل خسارت زا نظیر باد، طوفان های ویرانگر، سرما و یخبندان و ... از طریق ساخت گلخانه امکان پذیر است. با توجه به نیاز روزافزون بازار، چه از نظر تولید گل و گیاهان زینتی و چه از نظر سبزیجات و صیفی جات خارج از فصل، کشت گلخانه ای به یکی از سود آورترین بخشهای کشاورزی تبدیل شده است که البته سرمایه گذاری اولیه فراوانی را نیز می‌طلبد.
گلخانه فضایی است برای کشت انواع مختلفی از گل و گیاهان که سقف و دیوارهای آن با پوشش های شفاف یا نسبتا شفاف پوشیده شده و این پوشش سبب ایجاد اثر گلخانه ای و به دام انداختن انرژی خورشیدی می شود تا هوای داخل گلخانه نسبت به بیرون گرم‌تر شود. هدف از این فضا ایجاد شرایط محیطی مناسب برای محصولات و تنظیم رشد گیاهان می‌باشد. گرچه در گلخانه ها عوامل اقلیمی تحت کنترل می‌باشند ولی برای توسعه و پیشرفت و رسیدن به هدف برنامه ریزی شده، بررسی کلیه عوامل دخیل در این عرصه مانند عوامل فنی، عوامل زیر ساختی، عوامل اجتماعی، عوامل اقتصادی، عوامل زیست محیطی و... امری ضروری می‌باشد.
در طی چند سال اخیر کشت محصولات گلخانه ای به شدت مورد توجه برنامه ریزان بخش کشاورزی کشور قرار گرفته و همواره شاهد افزایش روز افزون سطح گلخانه ها و محصولات کشاورزی در سطح کشور بوده ایم. با وجود اینکه هزینه راه اندازی و احداث اولیه گلخانه های استاندارد و اصولی بالاتر از کشت در مزرعه می‌باشد، اما تولید انبوه و کیفیت بالای محصولات این هزینه ی اولیه را به مرور جبران می‌کند.
تاریخچه ساخت گلخانه ها به قرن 17 میلادی در اروپا بر می‌گردد که پادشاه مصری به سبب بیماری نیاز به مصرف صیفیجاتی مانند خیار داشته است. باغبان او به دلیل عدم وجود شرایط محیطی مناسب، اقدام به ساخت اتاقک کاغذی برای کشت می‌کند. با گذشت زمان کشورهای دیگر برای تولید محصول خارج از فصل، ساخت گلخانه هایی با پوشش های مختلف را مورد بررسی قرار دادند و این صنعت به سرعت پیشرفت کرد.
اولین گلخانه ساخته شده در ایران مربوط به سال 1335 می‌باشد که توسط آلمانی ها وارد شد و گلخانه شیشه ای با اسکلت فلزی بود. این گلخانه برای کارهای پژوهشی مورد استفاده قرار می‌گرفت. سپس پوشش های پلاستیکی رونق پیدا کردند و گلخانه های پلاستیکی با اسکلت چوبی احداث شدند.
اولین گلخانه مدرن در قرن نوزدهم به دست گیاه شناس فرانسوی به نام شارل لوسین بوناپارت، جهت پرورش گیاهان دارویی تاسیس شد. با گذشت زمان و با سرمایه گذاری‌های بیشتر و پیشرفت علم، گلخانه های بیشتری در سرتاسر اروپا تاسیس شد.
در قرن بیستم برای ساخت گلخانه ها از ساختار کروی استفاده می‌کردند که پروژه عدن در کورن وال از به نام های سازه های کروی محسوب می‌شود.
در حال حاضر ۵۰ کشور در دنیا وجود دارند که محصولات خود را تحت شرایط کنترل شده و در مقیاس تجاری کشت می‌کنند. ۴۰۰۰ هکتار از گلخانه های آمریکا به تولید گیاهان زینتی گلخانه ای اختصاص یافته اند. میزان درآمد ایالات متحده آمریکا از کشت گیاهان زینتی رقم ۸/۲ میلیارد دلار در سال است.
میزان سطح زیر کشت گلخانه ای در اسپانیا حدود ۲۵ هزار هکتار، ایتالیا ۵۰۰/۱۸ هکتار می باشد که بیشتر مختص سبزیجات و صیفی جاتی از قبیل هندوانه، فلفل، خیار، گوجه، توت فرنگی و لوبیا می‌باشد.
در کشور اسپانیا معمولا از کشت های تونلی برای پرورش خیار گلخانه ای استفاده می‌کنند. نوع پوشش رایج این گلخانه ها نایلون‌های حاوی یو وی (uv) می‌باشد.
در کشور کانادا صنعت گلخانه ای به کشت گیاهان زینتی و کشت گیاهان خارج از فصل اختصاص داده شده است. عمده محصولات گلخانه ای در کشور کانادا خیار، گوجه و فلفل می‌باشد.
کشور هلند یکی از صادرکنندگان قدیمی گلهای شاخه بریده و سبزیجات در جهان می‌باشد. بیش از ۶۰۰/۸۹ هکتار سطح زیر کشت محصولات گلخانه ای در هلند است. تکنولوژی های گلخانه ای هلند یکی از مدرن ترین روش‌های کشت در دنیا محسوب می‌شوند.
توسعه کشت های گلخانه ای در کشورهای حوزه خلیج به علت شرایط محیطی از رونق بالایی برخوردار است.
اسرائیل بزرگ ترین صادر کننده گل های شاخه بریده محسوب می‌شود. بیش از ۱۵ هزار هکتار از اراضی اسرائیل زیر پوشش گلخانه است.
۱۰۰۰۰ هکتار از اراضی ترکیه مختص کشت گیاهان زینتی و انواع سبزیجات و صیفی جات است.
۹۴ درصد گل خانه های عربستان مختص کشت خیار و گوجه می‌باشد.
مصر ۱۰۰۰ هکتار گلخانه دارد که با پوشش های نایلونی به روش تونلی کشت می‌گردند.
در آسیا، چین و ژاپن سردمداران کشت های گلخانه ای محسوب می‌شوند. روند توسعه کشت های گلخانه ای در چین نسبت به سایر کشورها در دنیا از سرعت قابل ملاحظه ای برخوردار است.
۴۸ هزار هکتار از اراضی کشاورزی گلخانه ای در چین طی سال های اخیر مختص کشت‌های گلخانه ای گردیده اند.
۱۱ هزار هکتار از این نوع کشت شامل انگور، گیلاس، انجیر، به ژاپنی، لیمو و انبه می‌باشد.
در کشور ژاپن ۴۰ هزار هکتار گلخانه موجود می‌باشد که ۷۵۰۰ هکتار آن مختص کشت میوه های درختی است.
در کشور کره جنوبی ۲۱ هزار هکتار مختص کشت گیاهان زینتی و میوه می‌باشد.
حتی کشت های گلخانه ای به کشورهایی که در معرض خطر سرمای شدید ( شمال روسیه و کاندا ) هستند امکان پرورش گیاهان را داده است.
حتی در مناطقی از اسرائیل، کویت و امارات که گرمای غیرقابل تحملی وجود دارد تکنولوژی های نوین امکان کشت گیاهان را فراهم کرده است.
جالب است که در مناطق با بارش بالا از قبیل فیلیپین کشت های گلخانه ای رواج پیدا کرده اند.
بطور کلی امکان کشت گلخانه ای در تمام کشورها با تمام شرایط محیطی امکان پذیر است.
برای ساخت گلخانه لازم است که فرد حتما با مقدمات کشاورزی و اوضاع بازار آشنایی داشته باشد. برای وارد شدن به روند زراعت گلخانه ای، اول از همه به یک زمین کشاورزی نیاز است. بعد از آن نوبت به گلخانه می‌رسد که بسته به اینکه چقدر سرمایه اولیه موجود می باشد، نوع و میزان هزینه آن تغییر می‌کند.
گلخانه ها شرایط بهینه اقلیمی، برای رشد گیاهان را تامین می‌کنند. در ساخت گلخانه ها کمتر باید به عادات و رسوم محلی و منطقه ای توجه کرد و باید گلخانه را بر اساس نیاز عمومی محصول و شرایط اقلیمی نواحی مختلف ساخت.
یکی از اولین تصمیماتی که باید اتخاذ شود، این است که گلخانه به صورت یک واحد جداگانه، در تماس با ساختمان های موجود و یا بصورت بخشی از ساختمانهای جدید ساخته شود.
روش‌های معمول کشت در هوای آزاد بر اساس مساعد بودن شرایط محیط صورت می‌گیرد. معمولا در اکثر مناطق کشور کاشت در بهار و برداشت در اواخر تابستان و در صورت مساعد بودن هوا تا اوایل پاییز به طول می‌انجامد در روش‌های معمول کشت تمامی عملیات کاشت تا برداشت تابع شرایط محیطی است.
معمولا در سال اول در طول یک سال می‌توان سرمایه اولیه‌ای که برای شروع کار هزینه شده است را به دست آورد و سودآوری مناسب را از سال دوم انتظار داشت. از طرفی هزینه هایی مانند هزینه احداث، هزینه تاسیسات گرم کننده، هزینه تاسیسات خنک کننده، هزینه تاسیسات آبیاری، خرید سمپاش از جمله عامل‌هایی ست که برای راه اندازی یک گلخانه باید در نظر گرفت.
صرفه جویی در مصرف آب
امکان تولید محصول در تمام فصول سال
افزایش کیفیت محصول
افزایش تولید در واحد سطح
استفاده از اراضی غیر قابل کشت
ایجاد فرصت های شغلی در مناطق مختلف
تولید بیش از یک محصول در سال
نیاز به آبیاری کمتر و قابل کنترل
امکان اجرای کشت بدون خاک
امکان کاربرد سموم، کودها و آفات کش ها به صورت کنترل شده
قابلیت کنترل موثر آفات و بیماری ها
بهبود شرایط محیطی برای کشت انواع محصولات گلخانه ای و زینتی
امکان کشت های هیدروپونیک، آیروپونیک، کشت های عمودی و دیگر کشت های مدرن از طریق گلخانه قابل اجرا است.
امکان مقاوم کردن گیاهان حاصل از کشت بافت
بالا بودن هزینه اولیه ساخت گلخانه
نیاز به مراقبت مداوم و پیوسته
امروزه با استفاده از سازه های پیشرفته و وجود ارقام اصلاح شده می‌توانیم اغلب سبزیجات و صیفیجات را در گلخانه کشت نماییم. از مهمترین گیاهان قابل کشت در گلخانه می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
خیار داربستی (گلخانه ای)
گوجه فرنگی داربستی
فلفل
توت فرنگی
طالبی
انواع سبزیجات برگی مثل کاهو و کلم
انواع گیاهان زینتی و گلهای شاخه بریده
کلیه حقوق متعلق به کیمیای سبز می باشد 2020 - 2024 طراحی نمووب